Monokular

Monokular.

Jaki monokular kupić?

Będąc w górach na szlaku czy płynąc na spływie kajakowym może nam się przydać sprzęt, który ułatwi nam obserwacje wzrokową terenu aby wybrać lub odnaleźć prawidłową trasę, czy po prostu zachwycić się pięknem przyrody. Zanim zdecydujemy się na zakup owego urządzenia zapoznajmy się z dostępnymi na rynku jego odmianami i modelami. Na początek ustalmy do czego tak naprawdę będziemy go używali, gdyż w sprzedaży są dostępne lunety, teleskopy, lornetki i monokulary.

Do naszych wędrówek najbardziej przydatnym urządzeniem optycznym będzie lornetka albo monokular. O tym jaki sprzęt wybierzemy decydować będą jego cechy takie jak powiększenie, wymiary, waga, jasność obrazu, pole widzenia, jakość optyczna oraz cena.

Lornetki i monokulary posiadają charakterystykę określoną w dwóch liczbach np. 10x50, gdzie pierwsza liczba określa powiększenie optyki, natomiast druga średnicę obiektywów (aperturę) wyrażoną w milimetrach.

Warto pamiętać, że czym większe powiększenie optyki, tym bardziej obraz będzie się trząsł w czasie gdy będziemy prowadzili obserwację.  Będzie to spowodowane drganiem rąk dodatkowo nasilonym powiększeniem. Niestety w tym wypadku istnieje zasada „coś za coś” i musimy zdecydować czy chcemy duże powiększenie i dostrzeżenie więcej szczegółów a w bonusie „latający” obraz, czy obraz statyczny kosztem powiększenia.

Do celów podróżniczych zalecane są urządzenia optyczne wodoszczelne, odporne na wstrząsy, lekkie, małych gabarytów i o powiększeniu nie większym niż 10x, natomiast osoba wprawiona w obserwację tego typu urządzeniami może prowadzić obserwację z ręki(bez statywu) optyką o powiększeniu do 20x. Oczywiście dłuższa obserwacja urządzeniem z takim powiększeniem jest męcząca. Ponadto trzeba zwrócić uwagę na fakt, że urządzenia optyczne o mniejszym powiększeniu zapewniają większe pole widzenia, czyli możliwość ujrzenia większej perspektywy za jednym razem.

Warto jeszcze zwrócić uwagę na:

• warstwy antyrefleksyjne, które poprawiają kontrast obrazu i sprawność optyczną urządzenia, 

• sprawność optyczna, 

• jasność obrazu, 

• konstrukcja mechaniczna (jakość wykonania i wykończenia, odporność na wstrząsy, precyzyjność ustawienia ostrości itd) 

• odsunięta źrenica („długie oko”), która powoduje, że nie ma potrzeby przykładania oka bezpośrednio do okularu,

• jakość użytego szkła. 

Co warto wiedzieć? 

Tak w skrócie można powiedzieć, że w urządzeniach obserwacyjnych dostępnych w sklepach znajdują się układy soczewek (obiektyw i okular) oraz mogą się znajdować pryzmaty porro i dachowe, które są odpowiedzialne za prawidłowe widzenie. Bez owych pryzmatów obraz widziany przez okular byłby odwrócony do góry nogami. 

Do budowy układów optycznych w urządzeniach optycznych stosowane są określone gatunki szkieł, które są zwane "szkłem optycznym". Szkło może się różnić ciężarem i kolorem(białe i żółte). Szkło białe jest lekkie i tanie, natomiast to o zabarwieniu żółtym jest około dwukrotnie cięższe od białego i dużo droższe. W tanich urządzeniach obserwacyjnych obiektywy są wykonane ze szkła białego i w części wykonanego z polimeru(tworzywa sztucznego) aby obniżyć koszty produkcji i jednocześnie zwiększyć dostępność dla zwykłego zjadacza chleba. 

Pole widzenia instrumentu optycznego jest to fragment pola jaki urządzenie odwzorowuje w oku obserwatora i nie ma wpływu na rozmiar obserwowanego obiektu. Szerokość pola widzenia określa się w stopniach lub jako szerokość liniową wyrażoną w metrach na 1 kilometr (ilość metrów widocznych przez optykę na odległości 1 kilometra). 

Porada:

Aby zwiększyć stabilność urządzenia optycznego w czasie prowadzenia obserwacji „z ręki” możemy oprzeć w/w urządzenie o nieruchomy przedmiot np. duży kamień, drzewo itp. a w razie braku takich możliwości stajemy w lekkim rozkroku, zbliżamy optykę do oczu i przyciągamy łokcie do klatki piersiowej.

Obserwacja przy pomocy monokularu